Baby’s slapen veel, maar je zou waarschijnlijk niet graag als een baby willen slapen. Ze slapen namelijk met horten en stoten en hebben een ander ritme dan dat oudere kinderen dat hebben. De meeste baby’s slapen gedurende de eerste aantal maanden niet de hele nacht door en kunnen nog veel moeite hebben met het koppelen van hun slaapcyclussen.
Vaak zie je dat pasgeboren baby’s tevens hun dag- en nachtritme hebben omgedraaid. Dit komt doordat zij tijdens de zwangerschap heerlijk heen en weer zijn gewiegd in de baarmoeder, waardoor zij zich konden ontspannen. ‘s Avonds, wanneer mama rust, wordt het kleintje juist actief.
Dit ritme houdt hij na de geboorte in het begin dan ook nog aan, wat tevens ook de reden is dat kleintjes makkelijk in slaap vallen als wij ze heen en weer wiegen. Maar hoe zien deze slaapjes er nu precies uit? Welke fases doorlopen zij en hoe ontwikkelt dit zich gedurende de eerste levensjaren?
Mijn naam is Josanne Verhoof, Slaapcoach en Pedagoog van Villa Bimbi.
Welke slaapcyclussen zijn er?
Net zoals wij, doorlopen onze kleintjes verschillende fases tijdens hun slaapjes overdag en hun slaap in de nacht. Elke fase is weer opgebouwd uit cyclussen die bestaan uit een ‘wakkere periode’, de REM slaap, wat staat voor Rapid Eye Movement ofterwijl droomslaap en de NREM slaap, wat staat voor Non-Rapid Eye Movement.
Bij jonge baby’s wordt de REM slaap ook wel actieve slaap genoemd. Hierin zie je vaak dat zij plotseling en ongecontroleerde bewegingen maken. Hierdoor kan een kleintje dan ook wakker schrikken. Deze reflexen verdwijnen tussen de 3 en 4 maanden.
Hiervoor kan het dan ook enorm helpend zijn om het kleintje in te bakeren. Wil je hier meer over weten, bekijk dan de blog “Hoe creëer je de optimale slaapomgeving voor een kindje?”.
Welke slaapfases zijn er?
De slaapcyclus van een kleintje kan worden verdeeld in 4 fases. Tot ongeveer de leeftijd van 5 jaar, duurt één cyclus gemiddeld 45 tot 50 minuten. Vanaf de leeftijd van ongeveer 5 jaar ontwikkelen de kinderen een volwassen-slaapcyclus van 90 minuten.
De 5 fases blijven hierin echter hetzelfde.
De 5 fases
- De Wakker-fase. Een kleintje is tussen de slaapjes door en soms ook gedurende de nacht fases wakker.
- Fase 1, oftewel N1, vindt plaats gedurende de eerste 10 minuten van de slaapcyclus.Vaak zien onze kleintjes herinneringen en gefragmenteerde beelden voorbij komen en kunnen tevens ongecontroleerde schokkende bewegingen maken met hun lichaampje.
Zeker jonge baby’tjes worden hier snel door wakker, waardoor inbakeren tot 4 maanden, het moment waarop ze kunnen rollen, erg helpend kan zijn. - Fase 2, oftewel N2, vindt plaats tussen de 10 en 20 minuten na het begin van de slaapcyclus. Deze fase wordt meestal beschouwd als het begin van de echte slaap.
Vaak zien we dat de kleintjes na 20 minuten wakker worden als zij nog niet hebben geleerd zelf in slaap te vallen en dus nog niet zelf de transfer naar hun diepe slaap kunnen maken. Zij hebben dan jou als ouder of opvoeder nodig om hen hier stap voor stap in te begeleiden.
Zeker bij jonge baby’tjes kan het dan ook helpend zijn om de eerste 20 minuutjes op het kamertje te blijven zitten en nadien pas de kamer te verlaten op het moment dat je zeker weet dat het kleintje in zijn diepe slaap zit. - Fase 3 & 4, oftewel N3 vindt plaats tussen de 20 en 30 minuten na het begin van de slaapcyclus. Deze fase wordt ook wel de diepe slaap, slow wave slaap of delta slaap genoemd. Op dit moment is de ademhaling van het kleintje het langzaamst.
Na deze fase komt het kleintje in een lichtere slaap, ontwaakt hij of komt hij in de REM slaap terecht. Het kan dan ook zo zijn dat het kleintje na 30 minuten wakker wordt en zal dan opnieuw jouw hulp nodig hebben om een volgende slaapcyclus te kunnen starten.
Door hem hier stap voor stap in te helpen, door bijvoorbeeld gebruik te maken van de shush pat methode, zal hij zijn slaapcyclussen zonder hulp aan elkaar kunnen koppelen. Voor meer informatie over de shush pat methode kun je deze video bekijken. - De laatste fase is de REM-slaap welke wordt gekenmerkt door de ongecontroleerde, plotselinge spierbewegingen en schokkende oogbewegingen, waarbij het net lijkt of hij naar een tenniswedstrijd aan het kijken is. Ook is dit de fase waarin je droomt.
Maar of pasgeboren baby’tjes ook dromen, daar kunnen we geen concreet antwoord op geven, maar uit onderzoek blijkt dat het dromen zich hoogstwaarschijnlijk pas manifesteert vanaf de 3 a 4 maanden.
De hoeveelheid REM slaap neemt gedurende de levensjaren af. Baby’tjes bevinden zich 50% van hun slaap in de REM slaap, terwijl dit bij volwassenen tussen de 25 en 30% is. De REM slaap helpt ons informatie te verwerken, het brein te herstellen en herinneringen op te slaan.
Dit is dan ook de reden dat ouderen meer moeite hebben met hun geheugen, ze krijgen tijdens hun slaap simpelweg minder de tijd om alles te verwerken en op te slaan.
Gedurende de nacht wordt deze slaapcyclus ongeveer 4 tot 6 keer herhaald.
Stoorzenders in de slaapcyclus
Als laatste is het belangrijk om op de hoogte te zijn van externe factoren die de slaapcyclussen van een kleintje kunnen verstoren. Omdat de menselijke circadiane klok, oftewel 24- uurs klok eigenlijk iets langer is dan 24 uur, wordt onze interne klok ingesteld door omgevingsfactoren die zeitgebers worden genoemd.
Zeitgebers zijn: licht / donker, omgevingsgeluiden, sociale interactie, bewegingen, voedsel en temperatuur. Het is dan ook belangrijk dat de slaap van het kleintje niet door één van deze Zeitgebers wordt verstoord. Dit kun je doen door het slaapkamertje zo veel mogelijk te optimaliseren. Wil je hier meer over weten, bekijk dan de blog “Hoe creëer je de optimale slaapomgeving voor een kindje?”.
Hopelijk heb je de informatie ontvangen waardoor je de slaapfases en het gedrag van een kleintje beter kunt plaatsen. Mocht je nog vragen hebben, dan kun je ons altijd een berichtje sturen via de website!
Veel liefs en slaap,
Josanne Verhoof
Villa Bimbi
Meest gestelde vragen
Vanaf welke leeftijd kan een kindje zelfstandig zijn slaapcyclussen koppelen?
Vanaf 3 maanden is het lichaampje van een kindje in staat om stapje voor stapje zijn slaapcyclussen te gaan leren koppelen. Met de nadruk op ‘leren’ koppelen. Het koppelen van slaapcyclussen hebben sommigen baby’s heel snel en zelfstandig onder de knie, maar de meesten hebben hier echt jouw hulp bij nodig. De u003ca href=u0022https://www.youtube.com/watch?v=dqXZaUnLdi8u0022u003eshush pat methode u003c/au003ekan dan zeker een uitkomst bieden!
Is het belangrijk om een kindje wakker op bedje te leggen?
Om een kindje te leren zelfstandig te slapen en dus ook zelfstandig zijn slaapcyclusen te koppelen is het helpend ze wakker op bedje weg te leggen zodat ze daar in slaap kunnen vallen. Als wij hen altijd slapend op bed leggen leren ze zelf geen handvatten te creëren om zichzelf te ontspannen en opnieuw in slaap te vallen. Ze zullen dan telkens hun ouder of verzorger nodig hebben om opnieuw in slaap te kunnen vallen.
Vanaf welke leeftijd ontwikkelt een kind een slaapcyclus van 90 minuten in plaats van 45 minuten?
Rond het 5de levensjaar ontwikkelt en kindje stapje voor stapje een langere slaapcyclus. Deze cyclus verschuift dan van 45- naar 90 minuten. Hierdoor wordt het langer door kunnen slapen dan ook vaak gemakkelijker voor hen.
Gerelateerde berichten
