We weten allemaal hoe belangrijk slaap is voor de gezondheid en ontwikkeling van kinderen. Het is essentieel dat kinderen voldoende uren slaap krijgen, zodat ze overdag goed kunnen functioneren. Afhankelijk van de leeftijd van het kind, hebben ze een specifiek aantal uren slaap per nacht nodig. Oudere kinderen hebben bijvoorbeeld gemiddeld tussen de 9 en 12 uur slaap per nacht nodig. Het is ook belangrijk dat kinderen ’s nachts in een rustige en donkere omgeving kunnen slapen, zodat ze zich veilig voelen. Als ouders is het onze taak om ervoor te zorgen dat ons kind genoeg slaap krijgt en naar bed gaat op een vast tijdstip. Ook delen we het gemiddeld aantal uren slaap per leeftijdscategorie zodat je zeker weet dat jouw kind voldoende slaap krijgt.
Hoe belangrijk is voldoende slaap?
Genoeg slapen is voor ons allemaal belangrijk om te kunnen herstellen van de dag, goed uit te rusten en emoties en ervaringen van de dag te verwerken. Als je voldoende slaapt, word je uitgerust wakker en kun je de uitdagingen van de dag weer aan. Maar voor kinderen is slaap nog veel belangrijker.
Groei en ontwikkeling
Voor kinderen is voldoende slaap belangrijk voor de basisontwikkeling en groei. Tijdens de slaap worden groeihormonen aangemaakt die zorgen voor het herstel van de cellen en logischerwijs de groei bevorderen. Een baby is hartstikke schattig, maar je wilt uiteindelijk natuurlijk wel dat je kindje groeit.
Cognitieve functies
De hersenen blijven ook in de nacht doorwerken en verwerken dan juist nieuw geleerde informatie van de dag. Slaaptekort zorgt ervoor dat je kindje overdag moeite heeft om zich te concentreren en daarom minder makkelijk nieuwe dingen leert.
Slaap verhoogt de weerstand
Te weinig slaap kan ervoor zorgen dat het immuunsysteem van kinderen minder goed ontwikkeld, waardoor je kind sneller ziek wordt. Kinderen moeten echt nog een immuunsysteem opbouwen dus als je kind geen goede nachtrust krijgt, kan dat flinke gevolgen hebben.
Ander slaappatroon
Kinderen hebben, door de andere behoeftes qua slaap en ontwikkeling, een ander slaappatroon. Vanaf de peutertijd tot ze tieners zijn, hebben kinderen een langere diepe slaap dan we op oudere leeftijd hebben. Deze fase van de slaapcyclus zorgt voor groei en herstel en is dus belangrijk voor kinderen.
Als we eenmaal uitgegroeid zijn, verandert het slaappatroon en is de REM-slaap het belangrijkste deel van ons slaapritme. Dit deel zorgt juist voor het geestelijk herstel, wat belangrijk is om gebeurtenissen en emoties te kunnen verwerken. Dit wordt vanaf de pubertijd belangrijker, omdat we vanaf dat moment meer emotionele prikkels krijgen om te verwerken.
Hoeveelheid slaap per leeftijd
Er is geen eenzijdig antwoord voor hoeveel slaap je kind nodig heeft, ondanks dat je websites vindt waar het tot op een half uur exact wordt vermeld. Net als bij volwassenen, heeft het ene kind meer slaap nodig dan het andere, maar er is een goede indicatie voor het aantal uren slaap van jonge kinderen.
Pasgeboren baby
Gemiddeld slaapt een baby maar liefst 16 tot 20 uur per dag. Dat voelt misschien niet altijd zo, omdat ze wel vaak tussendoor wakker worden. Dit komt doordat een slaapcyclus van een baby maar 40 minuten is en ze dus elke 40 minuten wakker zijn. Soms slapen ze weer verder, maar vaak ook niet.
Baby 3 – 12 maanden
Na de eerste 3 maanden neemt de behoefte aan slaap al af. Een baby vanaf 3 maanden heeft zo’n 13 tot 14 uur slaap nodig.
1 – 3 jaar
Een peuter heeft 12 tot 13 uur slaap nodig. Vaak wordt er nog een middagslaapje gedaan tot het kind 3 jaar oud is.
4 – 7 jaar
Jonge kinderen hebben zo’n 10 tot 11 uur slaap nodig. Sommige kinderen zullen nog 11,5 uur slaap nodig hebben en sommigen zullen genoeg hebben aan 10 uur slaap.
8 tot 11 jaar
Kinderen van 8 tot 11 jaar slapen meestal zo’n 9 tot 10 uur.
11 tot 15 jaar
Jonge tieners tussen de 11 en 15 jaar hebben meestal 8 tot 10 uur slaap nodig.
En daarna?
Naarmate we ouder worden, hebben we minder behoefte aan slaap. Toch is dat niet altijd het geval en blijft die teller niet afnemen. Als dat zo zou zijn, zouden we allemaal op den duur genoeg hebben aan weinig uren slaap. Maar dat is niet het geval. Naarmate we ouder worden, gaat de slaapbehoefte sterker verschillen per persoon. Wordt jouw kind voor de wekker al wakker ’s ochtends? Dan weet je zeker dat ze genoeg slapen.
Hoe herken ik slaaptekort bij mijn kind?
Heb je het idee dat je kind voldoende slaapt, maar weet je het niet zeker? Dan zijn er een aantal signalen die aangeven dat ze te weinig slapen of wellicht slaapproblemen hebben.
Signalen van slaaptekort
- spanning of stress
- concentratieproblemen
- drammerig of druk gedrag
- slechte schoolresultaten
- verminderde of toegenomen eetlust
Indicaties dat je kind wel genoeg slaapt
- voor school ’s morgens zonder wekker wakker worden
- vlak na opstaan zin hebben in ontbijt
- in het weekend hetzelfde ritme vasthoudt
- energie genoeg heeft om buiten te spelen en te sporten
- overdag niet gaapt en/of klaagt dat hij moe is
Welke bedtijd is ideaal voor kinderen?
Nu je weet hoe lang jouw kind moet slapen, vraag je je wellicht ook af welke bedtijd je aan moet houden. Iedereen heeft een ideale bedtijd. Dit is een natuurlijk moment waarop ze gemakkelijk in slaap vallen en genoeg uren kunnen slapen. Dit moment kun je herkennen, als er goed op je kind let.
Hoe merk ik dat mijn kind moe is?
Signalen dat je de natuurlijke bedtijd van je kind hebt bereikt zijn onder andere:
- in de ogen wrijven
- gapen
- staren of wegdromen
- zeurderig en drammerig gedrag
- geen interesse in speelgoed
- frunniken aan de oortjes
- rode wangetjes
Merk je deze signalen? Dan is dit het tijdstip om je kind in bed te leggen. Soms lijkt je kind juist helemaal niet moe, dan ben je dit natuurlijke slaappunt al voorbij. Kinderen worden dan vaak juist druk en vervelend. Dit kan juist zorgen voor slaapproblemen omdat ze dan niet meer in een diepe slaap komen.
Waar moet ik op letten bij bedtijden?
Houd er rekening mee dat het zeker 15 minuten kost voor je in slaap valt en je dus moet rekenen vanaf het moment dat ze in slaap vallen. Begint je kind om 8 uur in de oogjes te wrijven? Dan is half 8 een een goed tijdstip om te gaan slapen. Wil je nog een verhaaltje voorlezen? Doe dat dan daarvoor.
Houd een vaste bedtijd aan om een goede routine te ontwikkelen. Dit zorgt er automatisch voor dat je kind op hetzelfde tijdstip moe wordt en ook ’s ochtends zonder wekker wakker wordt.
Is slaap belangrijk voor groei?
Slaap is belangrijk voor de groei van kinderen. Hun hersenen zijn actief en er wordt een groeihormoon afscheiden. Voor zowel de fysieke als de mentale gezondheid is voldoende slaap zeer belangrijk.
Wat gebeurt er als een kind te weinig slaapt?
Als een kind te weinig slaapt, kan het problemen veroorzaken. Zo zal het kind emotioneel instabieler raken en ook minder goed kunnen presteren op school. Ook energie neemt af waardoor er minder activiteiten worden gedaan dat kan leiden tot overgewicht.