Vanaf welke leeftijd je kind alleen thuis mag blijven kan voor ouders best lastig zijn om te bepalen. Waar doe je goed aan en wat is verstandig?
Experts en ervaren ouders zijn van mening dat kinderen gemiddeld rond een leeftijd van 9-10 jaar voor het eerst alleen thuis worden gelaten, voor een korte tijd. Vanaf een jaar of 11 kunnen kinderen gewoonlijk wat langer alleen zijn, zo’n 1,5-2 uur.
Hoe beoordeel je of jouw kind alleen thuis blijft?
Niet alleen de leeftijd is belangrijk als leidraad. De inschatting maak je zelf en hangt ook af van wat je kind wil en hoe zelfstandig het is. Kun je erop vertrouwen dat je kind doet wat je hebt verteld? Ook de plek waar je woont en hoe veilig het daar is spelen mee.
Is je kind snel angstig, of kan het de verantwoordelijkheid niet aan? Wacht dan liever tot je er zekerder van bent dat het het juiste moment is. Is jouw kind juist heel serieus en heb je er vertrouwen in dat hij even alleen thuis kan blijven? Dan kun je best kort een boodschap gaan doen als je kind tussen 9-10 jaar is. En misschien is er een oudere broer of zus in huis die even op kan letten?
Is er wetgeving voor het alleen thuislaten van je kind?
In Nederland is het niet bij wet bepaald vanaf welke leeftijd je kind alleen thuis kan blijven. Je beoordeelt dus vooral op basis van je eigen ervaring en inzichten of je kind zover is om alleen te zijn. Wel is het verboden om iemand ‘tot wiens onderhoud, verpleging of verzorging je verplicht bent in een hulpeloze toestand te brengen of laten’ (Wetboek van Strafrecht, artikel 255).
Houd hierbij in gedachten dat je altijd verantwoordelijk bent voor je kind tot de leeftijd van achttien jaar.
Elk kind is verschillend
Alleen thuisblijven kan een hele verantwoordelijkheid zijn. Het is zeker in het begin best spannend voor het kind zelf, en voor papa en mama. Gaat alles wel goed? Ook hoelang je je kind alleen kunt laten is verschillend. Het ene kind is verantwoordelijk en zelfstandig genoeg. Terwijl je weet dat de ander juist erg overmoedig is en het gebrek aan toezicht zal gebruiken om alle kastjes open te trekken of voorwerpen zal pakken die gevaarlijk kunnen zijn. Daarnaast zijn sommige kinderen wat onzekerder en vinden alleen thuisblijven eng. Of ze raken snel in paniek.
Op welke leeftijd kun je je kind alleen thuis laten?
Hoewel elk kind anders is, en je op basis daarvan beoordeelt wanneer je kind voor het eerst alleen kan thuisblijven, zijn er gemiddelde richtlijnen om als houvast te gebruiken. Bepaal waar jij je comfortabel bij voelt en wat jouw kind aankan.
- Tot 8 jaar: laat je kind niet alleen thuis
- 8-10 jaar: oefen voorzichtig met je kind om overdag kort alleen thuis te zijn (<30 minuten)
- 11-12 jaar: kinderen kunnen op deze leeftijd overdag meestal een uur of 2 alleen zijn
- 13-15 jaar: kinderen kunnen gewoonlijk overdag alleen thuisblijven, maar niet ’s nachts
- Vanaf 16 jaar: tieners van deze leeftijd kunnen alleen blijven, ook ´s nachts
Stapsgewijs oefenen met alleen thuisblijven
Denk je dat je kind oud en verantwoordelijk genoeg is om even alleen thuis te blijven? Bouw het op. Natuurlijk laat je je kind niet direct uren in zijn uppie. In het begin zul je overdag eens kort weg zijn om snel een boodschap te halen, de hond uit te laten of een broertje of zusje van school te halen. Gaat dat goed dan oefen je verder. Is je kind weer wat ouder dan kun je dit verder uitbouwen. Op 11-12-jarige leeftijd kunnen kinderen gewoonlijk zo’n 2 uur alleen thuis blijven.
Je kind voor het eerst alleen thuis?
Vertrouw je erop dat jouw kind overdag even alleen thuis kan blijven en durft je kind dat? Zo pak je dat aan.
- Vraag buren of familieleden als dat kan een oogje in het zeil te houden.
- Laat je kind weten waar je heen gaat en hoelang je weg bent.
- Laat je kind niet langer dan een half uur alleen.
- Blijf de eerste paar keer dat je weg bent dicht in de buurt.
- Bel je kind op als je weg bent en vraag of alles goed gaat. Spreek ook af dat je kind jou direct belt als er iets is.
- Bespreek als je terug bent hoe het gegaan is en hoe je kind zich voelde. Ging het goed, of kan het beter?
Kind alleen thuis overblijven
Is je kind oud genoeg om alleen thuis te lunchen? Leg een lunchpakketje klaar in de koelkast, zodat hij niet zelf een mes of het gasfornuis hoeft te gebruiken. Maak duidelijke afspraken over wat wel en wat niet kan. Spreek af om altijd even te bellen, zodat je weet of alles goed gaat en zowel jij als je kind gerustgesteld zijn.
Wees bereikbaar als je kind thuis is
Zorg dat je bereikbaar bent voor je kind. Laat hem de telefoonnummers van papa en mama en eventueel van opa en oma uit het hoofd leren. Heeft je kind al een mobiele telefoon? Zet daar alle belangrijke telefoonnummers in van familieleden of vrienden die te hulp kunnen schieten.
Heb je een goede relatie met de buren? Dan is het fijn voor je kind als het daar kan aankloppen als er een probleem is. Stem dat samen goed af.
Kind alleen thuis slapen
Overdag je kind voor een korte tijd alleen laten kan meestal vanaf een jaar of 9-10 en zo bouw je dat met de jaren op. Laat je je kind een hele dag en dus ook ’s nachts alleen thuis blijven, dan kan dit gewoonlijk vanaf een jaar of 16. Bespreek dit goed, voelt je tiener zich daar zelf prettig bij?
Kind blijft alleen thuis? Veiligheid voor alles
Zorg dat je goed bent voorbereid. Maak afspraken met je kind over wat te doen als er toch iets misgaat terwijl je weg bent of als er een ongelukje is. Waar kan je kind terecht voor hulp of om na te vragen wat te doen als er iets aan de hand is? Moet hij papa of mama bellen? Leg een lijst met telefoonnummers neer.
Zijn er familieleden in de buurt of buren die een oogje in het zeil kunnen houden en waar je kind heen kan gaan?
Zorg dat apparatuur of producten die gevaarlijk kunnen zijn buiten handbereik staan, als dit mogelijk is. Leer je kind welke dingen het niet mag aanraken, zeker als je niet thuis bent. Laat je kind ook niet zonder toezicht online gaan.
Als je weggaat kun je je kind vragen de (achter)deur op slot te doen, zodat er niemand naar binnen kan lopen terwijl je er niet bent.
Belt er iemand aan? Leer je kind dat de deur alleen open mag worden gedaan voor bepaalde mensen. Voor alle anderen blijft de deur gesloten. Laat andere kinderen niet komen spelen als je er niet bent.
Bespreek met je kind situaties die wat spannender kunnen zijn, als er een alarm afgaat, de stroom ineens uitvalt of als er ergens rook uit komt. Leg uit wat hij op dat moment kan doen. Vertel in welke situaties het nodig is om alarmnummer 112 te bellen.
Ook bij een onvoorziene situatie, bijvoorbeeld als je door omstandigheden langer weg bent dan gepland, helpen deze voorzorgsmaatregelen om je niet al te veel zorgen maken. Je kind is veilig thuis en weet hoe hij hiermee om moet gaan.
Toezicht op afstand
Het kan goed zijn dat je het prettig vindt om, zeker in het begin, wat extra toezicht te houden. Draagt je kind een GPS kinderhorloge dan kun je via een app een oogje houden op waar hij is, zowel thuis als bij het buiten spelen. Daarnaast stel je SOS telefoonnummers in om via het horloge te (video)bellen. Een ander idee is om een digitale camera te installeren in de woonkamer.
Oppas voor je kind
Wil je ’s avonds weg en is je kind nog te jong om alleen thuis te blijven? Ga je overdag wat langer weg of durf je je kind nog niet alleen te laten? Vraag dan een familielid of vriend(in) op te passen, of huur een oppas of babysitter in.
Conclusie
Vraag je je af wanneer je kind alleen kan thuisblijven? Wees gerust, dit is iets waar veel ouders over in kunnen zitten. Wat is het juiste moment? Dat bepalen jij en je kind. Jij kent je kind het beste en weet hoe zelfstandig het al is, of dat het beter is nog een tijdje te wachten. De tips in dit artikel helpen je om in te schatten wat verstandig is in jouw thuissituatie en voor jouw kind(eren).
