Wat is verlatingsangst en heeft je kind verlatingsangst? Wat is het verschil tussen eenkennigheid, verlatingsangst en bindingsangst? En wat kan je doen tegen verlatingsangst? Allemaal vragen die wij in dit blog beantwoorden. Van de symptomen die komen kijken bij verlatingsangst tot de beste tips om met verlatingsangst om te gaan. Lees snel verder!
Wat is verlatingsangst?
Bij verlatingsangst zijn kinderen (en baby’s) bang om gescheiden te worden van een persoon waaraan ze gehecht zijn, meestal een ouder of verzorger. Vaak omdat het kind bang is dat er iets met henzelf of de ouder of verzorger gebeurt wanneer ze gescheiden zijn. Bij jonge kinderen tot 1,5 is verlatingsangst heel normaal omdat het kind dan eenkennig is.
Wanneer de verlatingsangst niet meer bij de leeftijd hoort en buiten proporties is, is er sprake van een probleem.
Heeft mijn kind verlatingsangst?
Er is geen specifieke oorzaak voor verlatingsangst bij kinderen. Maar soms zijn kinderen met verlatingsangst niet veilig gehecht. Bijvoorbeeld wanneer een ouder of verzorger beperkt aanwezig was. Hiernaast kunnen kinderen verlatingsangst ontwikkelen wanneer ze een schokkende ervaring meemaken zoals een scheiding of het overleden van een ouder of verzorger.
Wanneer een kind last heeft van verlatingsangst zal het ten alle tijden afscheid proberen te voorkomen. Zo zal afspreken met anderen kinderen lastig zijn en kan het voorkomen dat een kind je door het hele huis volgt en niet wil dat een oppas komt.
Op lange termijn is dit vermijdingsgedrag schadelijk en zorgt het ervoor dat de angst blijft bestaan en kan toenemen. Samen met het vermijden van moeilijke situaties kunnen deze gedachtes ervoor zorgen dat een kind in een negatieve spiraal terecht komt.
Je herkent verlatingsangst bij kinderen door verschillende symptomen:
- Van streek raken bij (de gedachte aan) scheiding van de ouder of verzorger
- Weigeren of moeite hebben om weg te gaan bij de ander
- Vaak erg bezorgd zijn over de ander
- Klagen over hoofpijn en buikpijn of andere klachten wanneer er sprake is van verwachte scheiding van de ouder of verzorger
- Nachtmerries over gescheiden zijn van de ouders
Het verschil met bindingsangst is dat een kind met bindingsangst het moeilijk vindt om zich aan iemand te hechten. Wanneer het contact emotioneel of fysiek te intiem wordt neemt het kind afstand. Waardoor de contacten vaak oppervlakkig blijven.
Verlatingsangst bij een baby
Vanaf 6 maanden kan een baby last krijgen van verlatingsangst en eenkennigheid. Deze versterken elkaar en komen meestal op hetzelfde moment voor. In deze fase hecht een kind zich vaak aan één of twee personen en ontwikkelt het een angst om van deze personen gescheiden te worden.
Tussen de 6 en 9 maanden krijgt je baby door dat hij en zijn ouders of verzorgers aparte mensen zijn en begrijpt hij dat hij verlaten kan worden. Hiernaast leert een baby in deze periode steeds beter denken in beelden en creëert een beeld van zijn ouders of verzorgers.
Bij eenkennigheid hecht een baby zich aan één of twee personen en voelt zich verbonden met de personen met wie hij het meest vertrouwd is. Een baby kan angstig worden van de gedachte dat deze personen hem verlaten of als er vreemden in de buurt komen, ookwel de vreemdenangst. Zowel verlatingsangst als eenkennigheid zijn normale stappen in de ontwikkeling van je kind.
Met deze tips ga je om met verlatingsangst:
- Speel verstopspelletjes met je kind
- Zorg voor een vertrouwde omgeving
- Geef een baby de tijd om te wennen wanneer je hem achterlaat bij een nieuw gezicht
- Bedenk een vast afscheidsritueel, hierdoor leert hij dat je niet opeens kan verdwijnen
- Laat afscheid nemen niet te lang duren
- Maak van thuiskomen een feestje
Wat kan ik doen tegen verlatingsangst?
Het is belangrijk als ouder of verzorger om duidelijk en begripvol te zijn naar je baby of kind. Hierbij is de balans tussen het serieus nemen van een angst en er niet te veel in meegaan erg belangrijk.
Wanneer een kind het gevoel krijgt dat je de angst begrijpt en serieus neemt, geeft dit een gevoel van veiligheid. Hiernaast is het van belang dat je je kind in het korte moment van afscheid nemen de volle aandacht en liefde geeft en uitlegt wat het “plan” is. Bijvoorbeeld dat je hem of haar om 15.00 weer komt halen en dat jullie dan samen iets leuks gaan doen.
Herken jij de symptomen bij je kind?
Merk je dat je kind(eren) het lastig vinden om afscheid te nemen wanneer jij ze afzet bij school of ’s avonds in bed legt? Probeer dan een van bovenstaande tips en je zal merken dat dit een volgende keer al makkelijker gaat.
Hierbij zijn consistentie en begrip voor de situatie erg belangrijk. Bedenk ook dat dit hele normale fases zijn in de ontwikkeling van een kind en dat deze ook weer zullen verdwijnen.