Wij gaan in dit blog dieper in op ouderschapsverlof, zwangerschapsverlof, vaderschapsverlof, kraamtijd, partnerverlof en aanvullend verlof. Als je verlof wilt opnemen, ligt het aan het soort verlof hoeveel vrije dagen je mag opnemen. Er zijn wettelijke regelingen en verschillende regels waarin is bepaald hoeveel dagen vrij je mag opnemen. Lees snel verder!
Algemene informatie over verlof
Verlof en vakantiedagen zijn belangrijke aspecten van arbeidsvoorwaarden en spelen een cruciale rol in het behoud van een gezonde werk-privébalans. Binnen een arbeidsovereenkomst zijn er doorgaans twee soorten vakantiedagen: wettelijke vakantiedagen en bovenwettelijke vakantiedagen.
De wettelijke vakantiedagen worden wettelijk vastgesteld en moeten worden opgenomen volgens bepaalde regels. Om verlof op te nemen, moet een werknemer meestal toestemming vragen aan de werkgever en worden de vakantieperiode en duur van het verlof in overleg vastgesteld. Naast de reguliere vakantiedagen zijn er ook specifieke vormen van verlof, zoals zwangerschaps- en bevallingsverlof, waarbij werknemers recht hebben op betaald verlof gedurende een bepaalde periode.
Sommige werkgevers bieden ook extra vakantiedagen bovenop de wettelijke norm, als een aanvullende arbeidsvoorwaarde. Het aantal vakantiedagen dat een werknemer ontvangt, kan variëren en is vaak gebaseerd op het bruto jaarsalaris en het aantal gewerkte uren in een fulltime dienstverband. Het opnemen van vrije tijd gebeurt meestal volgens vooraf bepaalde afspraken die gelden voor de organisatie en de werknemer. Deze afspraken kunnen flexibel zijn, afhankelijk van de behoeften van zowel de werknemer als de werkgever, met als doel om een evenwichtige werk-privébalans te bevorderen.
Onbetaald verlof
Binnen het thema verlof en vakantiedagen kan ook de mogelijkheid van onbetaald verlof een rol spelen. Onbetaald verlof biedt werknemers de gelegenheid om een periode vrij te nemen zonder dat dit verlof als betaald wordt beschouwd. In sommige gevallen kan dit aantrekkelijk zijn voor werknemers die behoefte hebben aan een langere pauze of sabbatical. Naast onbetaald verlof kunnen bovenwettelijke vakantie-uren ook een interessante optie zijn.
Deze vakantie-uren zijn extra uren bovenop de wettelijke minimumeisen en kunnen gebruikt worden om langer verlof te nemen. Het aantal bovenwettelijke vakantie-uren dat een werknemer heeft, kan verschillen, afhankelijk van de individuele arbeidsovereenkomst, de cao en het aantal gewerkte uren per week. Het is belangrijk om te weten dat de cao (collectieve arbeidsovereenkomst) specifieke afspraken en regels kan bevatten met betrekking tot verlof en vakantiedagen. Het is raadzaam om deze cao na te gaan om te begrijpen welke rechten en mogelijkheden er zijn met betrekking tot verlof en vakantiedagen.
Ouderschapsverlof
Ouderschapsverlof is een wettelijke regeling die is bedoeld om ouders de mogelijkheid te geven om tijdelijk minder te gaan werken. De gedachte hierachter is dat de ouder tijdens het ouderschapsverlof zorgt voor zijn kind. Ouders kunnen 26 weken ouderschapsverlof opnemen en komen in aanmerking voor ouderschapsverlof wanneer hij of zij kinderen hebben in de leeftijdscategorie 0 t/m 7 jaar.
Dit verlof is onbetaald, tenzij daar binnen het bedrijf of cao andere afspraken over zijn gemaakt. Vanaf augustus 2022 krijgen ouders negen weken van het ouderschapsverlof doorbetaald.
Lees in deze blog meer over ouderschapsverlof.
Zwangerschapsverlof
Zwangerschapsverlof is het verlof waar je recht op heb voor je bevalling. Het verlof na je bevalling is het bevallingsverlof. Vaak wordt er met zwangerschapsverlof de totale verlofperiode van voor en na de bevalling bedoeld. Je verlof duurt in totaal 16 weken. Je bepaald zelf of je met 4, 5 of 6 weken voor je uitgerekende datum met zwangerschapsverlof gaat. Na de geboorte mag je de overgebleven weken dan opnemen.
Je bevallingsverlof gaat in op de dag na je bevalling. Dit duurt minimaal 10 weken. Als de baby later dan de uitgerekende datum wordt geboren duren je zwangerschapsverlof en bevallingsverlof samen langer dan 16 weken. Als de baby te vroeg wordt geboren tel je de dagen dat je het verlof korter duurde dan 6 weken op bij je bevallingsverlof. De totale verlofperiode is dan altijd 16 weken.
Als je zwanger bent van een meerling heb je recht op meer verlof. Je krijgt dan in totaal minstens 20 weken verlof. Hiervan zijn 8 tot 10 weken zwangerschapsverlof. Als je een tweeling verwacht ben je verplicht om uiterlijk 8 weken voor je uitgerekende datum met verlof te gaan.
Na de bevalling heb je dan 10 tot 12 weken bevallingsverlof. Sinds 1 januari 2015 is het mogelijk om de laatste periode van je bevalling in delen op te nemen. Het gaat hierbij om het verlof dat overblijft na 6 weken na datum van je bevalling. Dit verlof mag je gespreid opnemen over een periode van maximaal 30 weken. Dit gaat altijd in overleg met je werkgever.
Kraamtijd
De eerste 10 dagen na je bevalling heet de kraamtijd. Tijdens deze periode ondersteunen de verloskundige en de kraamverzorgende jou en de rest van je gezin. De kraamperiode duurt ongeveer 6 weken en de eerste 8-10 dagen wordt het kraambed genoemd. De kraamverzorgende doet controles, geeft ondersteuning bij de voeding en het wassen en zorgt voor rust en regelmaat.
Er zijn verschillende soorten kraamzorg. Wij hebben de belangrijkste hieronder op een rijtje gezet:
- Volledige kraamzorg: volgens het Landelijk Indicatie Protocol is 49 uur kraamzorg het basis aantal uren kraamzorg. Dit wordt verdeeld over 7 of 8 dagen. De kraamverzorgende helpt je met (borst)voeding, voert controles uit en geeft uitleg en instructies over alles wat te maken heeft met de verzorging van de baby. Hiernaast kan zij in overleg ondersteunen met de dagelijkse huishoudelijke werkzaamheden.
- Moeder- en kindzorg: bij deze vorm is de kraamverzorgende er alleen voor de zorg voor moeder en baby. Ze beantwoordt al je vragen en ondersteund bij (borst)voeding. Deze vorm van zorg duurt 3 uur per dag en is geschikt als je in de kraamtijd het fijn vindt om minimale zorg te hebben.
- Couveuse nazorg of uitgestelde kraamzorg: wanneer een baby langer dan 10 dagen in de couveuse heeft gelegen, kunnen ouders ‘couveuse nazorg’ of ‘uitgestelde kraamzorg’ krijgen.
- Kraamzorg bij thuisbevalling: in dit geval belt de verloskundige in de laatste fase van de bevalling het kraamcentrum en regelt een kraamverzorgende die assisteert bij de thuisbevalling. Na de bevalling zorgt de kraamverzorgende ervoor dat de gegevens over de bevalling en de baby bij het kraamcentrum terecht komen. Hierna wordt de kraamzorg geregeld.
Kraamzorg wordt vanuit het basispakket van de zorgverzekering vergoed. Deze vergoeding geldt voor minimaal 24 uur en maximaal 80 uur, verdeeld over maximaal 10 dagen. Hierbij wordt geteld vanaf de dag van de bevalling.
Lees hier meer over de kraamtijd.
Partnerverlof
De partner van een moeder die net is bevallen heeft recht op een aantal dagen vrij om de baby te kunnen verzorgen. Dit heet Partnerverlof. De partner moeten het verlof 4 weken na de geboorte van het kind opnemen en heeft recht op één werkweek, al is dit afhankelijk van het aantal uur dat iemand werkt.
Aanvullend geboorteverlof
Deze verlofperiode is voor partners van vrouwen die net bevallen zijn. De wettelijke regeling moet binnen 6 maanden na de geboorte van het kind worden opgenomen. De duur van deze periode is minimaal 1 week en maximaal 6 weken. Naast de werkweek verlof kan je dus nog 5 weken aanvullend verlof opnemen.
Er zijn een aantal voorwaardes waaraan je moet voldoen om aanvullend geboorteverlof te krijgen. Wij hebben de belangrijkste op een rijtje gezet:
- Het is van belang dat je in dienst bent bij een werkgever
- Je hebt het standaard geboorteverlof al opgenomen
- Je neemt het verlof op binnen 6 maanden na de geboorte van je kind
- Je bent de partner van de moeder of erkent het kind
Als het kind is overleden na 24 weken zwangerschap heb je ook recht op aanvullend geboorteverlof.
Dit is onderdeel van de WIEG: Wet Invoering Extra Geboorteverlof. Deze wet is ontstaan om ouders te laten wennen aan hun kind en nieuw leven. Volgens deze wet kunnen partners van vrouwen die na 1 juli 2021 zijn bevallen in de eerste 26 weken na de geboorte maximaal 6 weken verlof opnemen.
Veelgestelde vragen
Wat betekent verlof opnemen?
Wat is het verschil tussen vakantie en verlof?
Wat houdt verlof in?
Verlof houdt in dat je een bepaalde tijd vrij kunt nemen van je werk. Welk verlof je kunt opnemen en hoe lang staat vast in de wet of in je cao.
Is verlof altijd betaald?
Verlof is altijd betaald en staat in de wet of cao vastgelegd.
